|
ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ & ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΣΤΟΧΩΝ ΤΟΥ Α.Π. |
| ..................... ............................ 2. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ |
|
Μια ομάδα ασχολήθηκε με τη Ν. Γλώσσα. Τα παιδιά ασκήθηκαν στην προσεκτική ανάγνωση, κατανόηση και κριτική κειμένων. Έμαθαν να ανατρέχουν σε κείμενα, να αναπτύσσουν την αφαιρετική ικανότητα διαχωρίζοντας τα αναγκαία από το σύνολο. Μέσα από την ενασχόληση με τον προφορικό και γραπτό λόγο πλούτισαν το λεξιλόγιό τους και ασκήθηκαν στην ευχερή προφορική και γραπτή έκφραση. Έμαθαν τον μηχανισμό λήψης αποφάσεων και ανάπτυξης επιχειρημάτων μέσα από δημοκρατικό διάλογο. Ασκήθηκαν στην αποδοχή των αντίθετων με τις δικές τους απόψεων. Βασικός στόχος του μαθήματος της Ν. Γλώσσας της ΣΤ' τάξης είναι και η γνωριμία με ιδιωματισμούς και διαλέκτους που χρησιμοποιούνται στον ελλαδικό χώρο και που τα παιδιά ασκούν ή και να χειρίζονται τα ίδια στο οικογενειακό τους περιβάλλον. Η Ν. Γλώσσα διδάχθηκε σε επίπεδο ολομέλειας με κείμενα που έφερε η κάθε ομάδα ξεχωριστά στην ολομέλεια. |
Μέσα από τα κείμενα επιχειρήθηκε η ακουστική εξοικείωση με τις ομιλούμενες τότε διαλέκτους, η καλολογική και γραμματική ανάλυση, η ευχερής ανάγνωση, και, τελικά η κατανόηση του περιεχομένου. Οι μαθητές ( με τη συμπαράσταση και τη βοήθεια των δασκάλων) έφεραν αποσπάσματα από λογοτεχνικά κείμενα όπως ενδεικτικά είναι η "Αιολική Γη", "Τα ματωμένα Χώματα", "Αϊβαλί πατρίδα μου" , η "Προσφυγιά του Αγίου" κ.α. Τέτοια κείμενα υπάρχουν στο Ανθολόγιο της τάξης , στα βιβλία της Ν.Γλώσσας καθώς και σε λογοτεχνικά βιβλία που υπάρχουν στη σχολική βιβλιοθήκη. Μια ομάδα έφερε ακουστικό υλικό μαγνητοφωνημένο από τις συνεντεύξεις που πήρε για να αναλυθούν οι γλωσσικοί διάλεκτοι και ιδιωματισμοί και να συγκριθούν με τη τυπική νεοελληνική των βιβλίων. Τέλος οι περισσότεροι μαθητές συγκέντρωσαν ιδιωματικές ποντιακές λέξεις, εκφράσεις και παροιμίες με τις οποίες δημιούργησαν ένα μικρό "ποντιακό λεξικό". |
|
|
|
1.
Σκέφτομαι και γράφω: Παίρνω μια πραγματική ή φανταστική συνέντευξη από
ένα γέρο ή μια γριούλα πρόσφυγες από τη Μ. Ασία. |
| ...Το χωριό μας είχε ελληνικό σχολείο και με τους τουρκόφωνους δεν αντιμετωπίζαμε κανένα πρόβλημα. Μάλιστα εμπορευόταν ο πατέρας μου με τους Τούρκους, έπαιρνε σταφύλια και ελιές και τα πουλούσε στην Κωνσταντινούπολη... |
...Τραβήξαμε πολλά από τους Τούρκους, κι εμείς οι Έλληνες μα και οι άλλοι που ζούσαν σ' εκείνη την περιοχή. Όταν αποφασίστηκε πως έπρεπε να φύγουμε, εγώ ήμουν έγκυος, μα από την ταλαιπωρία και την κούραση το έχασα το μωρό... Εκεί που ζούσαμε είχαμε μια μονοκατοικία, δυό στάβλους με πολλά ζώα και ένα μεγάλο κήπο... |
...
Η Τραπεζούντα είναι η μεγαλύτερη πόλη του Εύξεινου
Πόντου. Η Τραπεζούντα εκτός από τα τείχη και τα μνημεία, είχε και δικαστήριο,
δέκα εκκλησίες, δεκαεννιά τζαμιά, πολλά σχολεία μέχρι και θέατρο.... ....Όταν φύγαμε από την Τραπεζούντα, θέλαμε να έρθουμε στην Ελλάδα. Ήρθαμε με πλοίο στον Πειραιά, αλλά δεν μας δέχτηκαν. Μετά με άλλο πλοίο πήγαμε στο Σοχούμι της Ρωσίας... Εκεί τα πράγματα στην αρχή ήταν δύσκολα. Ζούσαμε σε σπηλιές, κάτω από τη γη, όμως τα καταφέραμε και χτίσαμε ως και βίλες... |
|
...Αν
γινόταν αυτή τη στιγμή θα πήγαινα για να δω εκείνα τα μέρη. Θα ήθελα όσος
καιρός μου μένει, να τον περάσω εκεί, γιατί ήταν και θα είναι για πάντα
η πατρίδα μου... ...Και ποιος από μας δεν θα ήθελε να ξαναπάει και να δει εκείνα τα μέρη. Κατά βάθος όμως δεν το θέλω, γιατί νομίζω πως δεν θα αντέξω να δω τα χωριά μας κατεστραμμένα και τη Σμύρνη σε τουρκικά χέρια...
|
...Όταν
ήρθαμε στην Ελλάδα, όλα μας φαίνονταν περίεργα. Ήταν η πρώτη φορά που
ερχόμασταν. Αντιμετωπίσαμε πολλές δυσκολίες στην αρχή, γιατί δεν ξέραμε
που να πάμε και δεν είχαμε και χρήματα... |
... Όταν
βρισκόμασταν ακόμα στον τόπο μας, μάθαμε πως έπρεπε να φύγουμε γιατί ο
πόλεμος είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις και ο στρατός μας οπισθοχωρούσε.
Τρέχαμε να ανεβούμε σε βάρκες να φύγουμε και να σωθούμε αλλά επειδή ανεβαίναμε
πολλοί, οι βάρκες αναποδογύριζαν ή βούλιαζαν με αποτέλεσμα όσοι ήταν επάνω
να πέφτουν στη θάλασσα και να πνίγονται...
|
| 2.
Αφού ακούσω προσεκτικά το παρακάτω λογοτεχνικό απόσπασμα, απαντώ στις παρακάτω
ερωτήσεις: ...........................................Η ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ Το χωριό μας ήτανε φτωχό κι ασήμαντο. Mήν το ακούς αυτό που λεν "είχαμε κι είχαμε". Σωστότερα θα το 'λεγα: Δεν είχαμε όλοι το ίδιο χώμα, κι είναι πλούτος το χώμα, να το ξέρεις. Oύτε μποστάνια ούτε περιβόλια. Δεν ήταν να τον λιμπιστείς - τραχιά τα χώματα, τραχιά και η ζωή. Mα ένα περίεργο. Λες ο Θεός και Το μετάνιωσε γιατί δε φάνηκε ανοιχτοχέρης σ' αυτή την ξεχασμένη γη, έκανε τους ανθρώπους μαλακούς, ίδιο ζυμάρι. Mαλακούς κι αθώους κι απονήρευτους. Kαι τ' άλλο: όπως στα κέφια σα θα 'ρθουν οι βασιλιάδες κάνουν ασυλλόγιστα δώρο βασιλικό κι απρόσμενο, έτσι το θέλησε ο Kύριος σε τούτο το φτωχό κι ασήμαντο χωριό να γεννηθεί ο Άγιος. Kι αυτός ο Άγιος ήταν το πλούτος μας, η περηφάνια, η καταφυγή, το έχει μας. Δεν ξέρω τι είν' αληθινό και τι το ψεύτικο απ' όσα λένε για τα παλιά, τα πρώτα χρόνια του Άγιου. Kάθε γενιά, που πέρναγε, κάτι φτιασίδια θα 'βαζε στην εικόνα της ζωής του. Όμως ο στολισμός γινότανε με αργό ρυθμό, οκνό ρυθμό, προλάβαινες, τα χώνευες, δικά σου τα 'κανες, κι ήτανε χρέος ιερό να παραδώσεις στα νέα παιδιά ό,τι παρέδωσαν οι γεροντότεροι σε σένα και ούτε ήταν αμαρτία να το στολίσεις κι εσύ με τη σειρά σου αυτό, που θα παράδινες. Ήταν στον Άγιο μα και στο Γένος το δικό σου πρόσφορο... ..................................................................................................................................................... ... Kαι ξεκινήσαμε. Έριξα μια ματιά στη Σμύρνη, που λαμπάδιαζε. Kι άλλη μια ματιά εκεί που πρέπει να 'ταν το χωριό μου. Xανόνταν οι ακτές σιγά-σιγά. Θαρρώ πώς χάραζε. Έπεφτε τ' αγιάζι κι είχα σύγκρυο. Έσκυψα, σκέπασα με τ' απομεινάρια τ' άσπρου σεντονιού τον Άγιο, μην τύχει και κρυώσει. Kι αν θες εσύ, πιστεύεις τούτο που 'γινε. Ήταν ζεστό, καυτό το σώμα του, τόσο ζεστό που μου 'φυγε το σύγκρυο. Aν θες εσύ, πιστεύεις τούτο το παράξενο. Aν θες, κι ούτε με νοιάζει. Το λογοτεχνικό απόσπασμα που χρησιμοποιήθηκε ήταν από το βιβλίο ''Μνήμες απ' τη Σμύρνη'' της ΓΑΛΑΤΕΙΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ - ΣΟΥΡΕΛΗ , εκδόσεις Πατάκη. |
| ...................ΕΡΓΑΣΙΕΣ
Α. Να υπογραμμίσετε τη σωστή απάντηση : 1. Το παιδί που αφηγείται την ιστορία ζούσε : α. Σ΄ ένα χωριό της Θράκης, όπου ζούσαν μαζί Έλληνες και Τούρκοι β. Σ' ένα χωριό της Κρήτης, όπου ζούσαν μαζί Έλληνες και Τούρκοι γ. Σε μια συνοικία της Κωνσταντινούπολης δ. Σ' ένα χωριό της Μ. Ασίας, στην περιοχή της Σμύρνης 2. Οι Τούρκοι που ζούσαν στο χωριό του παιδιού: α. Μισούσαν τους χριστιανούς και ήθελαν να γκρεμίσουν την εκκλησία του Αγίου β. Ήθελαν να διώξουν τους χριστιανούς από το χωριό αλλά φοβόταν μην τους τιμωρήσει ο Άγιος γ. Είχαν καλές σχέσεις με τους Έλληνες και πίστευαν ότι ο Άγιος των χριστιανών είχε τη δύναμη να κάνει θαύματα δ. Φοβόταν τους Έλληνες και γι' αυτό ανέχονταν την ελληνική εκκλησία στο χωριό τους 3. Οι Έλληνες έφυγαν από το χωριό : α. Γιατί θα πήγαιναν στην Αμερική, να βρουν καλύτερες συνθήκες ζωής β. Γιατί έρχονταν οι τσέτες (άτακτοι Τούρκοι στρατιώτες) και φοβούνταν για τη ζωή τους γ. Γιατί είχε "πέσει" μια μολυσματική αρρώστια στο χωριό δ. Γιατί ήθελαν να πάνε στην Ελλάδα να ζήσουν κοντά στους συγγενείς τους |
|
|
3.
Αφού διαβάσετε προσεκτικά το παρακάτω λογοτεχνικό απόσπασμα, να το συζητήσετε
με τους συμμαθητές σας και ύστερα να απαντήσετε στις παρακάτω ασκήσεις
γραμματικής : |
| ...ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ
ΑΣΚΗΣΕΙΣ: Α. Μετατρέπω τις ακόλουθες προτάσεις από τον ενικό στον πληθυντικό αριθμό και αντίθετα: 1. Αφού τον είχε πετάξει κανονικά δεν μπορούσε να της τον ζητήσει. 2.Στον Πειραιά οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στο λιμάνι. 3. Βρήκανε κάτι εφημερίδες, τις στρώσανε και εκεί μέσα κοιμόντουσαν. 4. Εκεί που πήγαινε της ήρθε ζάλη και κρατήθηκε από ένα δέντρο για να μην πέσει. 5. Ήταν πολύ ευτυχισμένη που είχε ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι της. |
|
 |
 |
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |